Overslaan en naar de inhoud gaan

Werken rond kwaliteit van zorg en hulpverlening: een kwestie van reflexiviteit

Wat is goede zorg? Dat is de vraag die elke organisatie in zorg en welzijn zich stelt, ook Jeugdzorg Emmaüs Antwerpen en Bethanië GGZ. Samen werken we aan een gezamenlijk antwoord waarin drie elementen centraal staan:

  • een visie op kwaliteit die gedeeld wordt over de sectoren heen (m.a.w. ons intersectoraal kwaliteitskader);
  • het in beeld brengen van bestaande kwaliteitsvolle praktijken die inspirerend zijn voor anderen;
  • het uitbouwen van een lerend netwerk waarin inspiratie gedeeld kan worden over de sectoren heen.

 

Onze visie op kwaliteit?

Samen met medewerkers, jongeren en hun sociale context, beleidsmensen en externe partners gingen we op zoek naar die dingen die we écht belangrijk vinden wanneer we het hebben over goede zorg. Door deze elementen samen te brengen met inzichten uit de wetenschappelijke literatuur, ontwikkelden we ons kwaliteitskader.

Visual van het intersectoraal kwaliteitskader

In deze figuur wordt onze intersectorale visie op kwaliteit voorgesteld. Belangrijk is de gelaagdheid: goede zorg komt niet enkel tot stand in de concrete zorgrelatie (micro), maar is ook afhankelijk van wat er binnen organisaties (meso) en op niveau van de samenleving (macro) gebeurt.

Visual reflexieve kwaliteit

Werken rond kwaliteit?

Uiteraard willen we met onze visie op kwaliteit ook aan de slag. Dat doen we door kwaliteit te verbinden met reflexiviteit en vooral: door opnieuw samen aan de slag te gaan. Medewerkers, jongeren en hun sociale context, beleidsmensen en externe partners vertellen ons hun mening over belangrijke elementen van kwaliteit van zorg. Deze meningen worden zorgvuldig verzameld en worden vervolgens in een reflectieproces ingebed.

 

Van kwalitatieve reflectie naar reflexieve kwaliteit?

Opnieuw stellen we voorop dat het nadenken over kwaliteit moet gebeuren op verschillende niveaus: op de afdeling (micro), binnen de bredere organisatie (meso) en zelfs op niveau van de samenleving (macro). Belangrijk is dat deze denkprocessen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Hoe dit in mekaar zit, tonen we in onderstaande figuur.

Reflexiviteit in actie?

Een concreet voorbeeld ter verduidelijking! Stel: een afdeling wil werken rond (jongeren)participatie, een thema waarvan we in onze visie gezegd hebben dat het een belangrijk element is van kwaliteit van zorg en hulpverlening. Op dat ogenblik is het belangrijk dat medewerkers, jongeren en hun sociale context, eventueel beleidsmensen en externe partners bevraagd worden over hoe zij kijken naar participatie op die specifieke afdeling. Die informatie vormt de basis van een reflectieproces op afdelingsniveau (micro): hoe kijkt het team naar de input die gegeven wordt? Wat loopt reeds goed? Wat kan anders? Mogelijks leidt deze reflectie ook tot acties die de participatie van jongeren op de afdeling ten goede kan komen. Het zou ook kunnen dat de afdeling bepaalde zaken wil doorvoeren waarvoor ze de bredere organisatie (meso) nodig heeft. Dat noopt ons dan tot een reflectieproces op organisatieniveau. Tenslotte kan het ook zijn dat de organisatie een aantal zaken dient te verduidelijken voor de overheid (bv. het Agentschap Opgroeien). Dit leidt dan tot een reflectieproces op macroniveau.

 

Werkt dit wel?

Tot nu toe hebben we vooral veel tijd gestopt in het ontwikkelen van theoretische kaders. Maar… werkt dat nu in de praktijk? Dat is de centrale vraag in een onderzoek dat momenteel loopt binnen OOOC De Grote Robijn. Samen met de collega’s daar, gaan we na of en hoe we reflexiviteit kunnen inzetten in het werken rond kwaliteit. Best spannend, maar ook razend interessant. Want één ding hebben we allemaal gemeenschappelijk: we doen graag de dingen goed en tegelijk doen we graag de goede dingen!

Wil je meer weten over ons kwaliteitskader?
Download hier onder de nota over het intersectoraal kwaliteitskader.

Wil je meer weten over de link tussen die verschillende reflectieprocessen?
Benieuwd naar wie de ‘kritische vriend’ is die alles in goede banen moet leiden?
Of heb je graag een zicht op hoe we tot dit model zijn gekomen?

Download hier onder de conceptnota over reflexieve kwaliteit.